劝学原文+翻译+注音.doc

如有侵权，请联系网站删除，仅供学习与交流劝学原文+翻译+注音【精品文档】第 5 页荀子quàn xué pin劝 学 篇 Jn z yu xué bù k y y qng q zh yú lán君子曰：学不可以已。青，取之于蓝，ér qng yú lán bng shu wéi zh ér hán yú shu mù 而青于蓝；冰，水为之，而寒于水。木zhí zhng shéng róu y wéi lún qí q zhng gu su yu go直中绳，輮以为轮，其曲中规。虽有槁pù bù fù tng zh róu sh zh rán y gù mù shòu shéng暴，不复挺者，輮使之然也。故木受绳zé zhí jn jiù lì zé lì jn z bó xué ér rì cn xng 则直，金就砺则利，君子博学而日参省h j zé zh míng ér xíng wú guò y乎己，则知明而行无过矣。wú cháng zhng rì ér s y bù rú x yú zh su xué吾尝终日而思矣，不如须臾之所学y wú cháng qí ér wàng y bù rú dng go zh bó jiàn y也。吾尝跂而望矣，不如登高之博见也。dng go ér zho bì fi ji cháng y ér jiàn zh yun shùn登高而招，臂非加长也，而见者远；顺fng ér h shng fi ji jí y ér wén zh zhng ji yú风而呼，声非加疾也，而闻者彰。假舆m zh fi lì zú y ér zhì qin l ji zhu jí zh马者，非利足也，而致千里；假舟楫者，fi néng shu y ér jué jing hé jn z xìng fi yì y 非能水也，而绝江河。君子生非异也，shàn ji yú wù y善假于物也。 j t chéng shn fng y xìng yn j shu chéng yun积土成山，风雨兴焉；积水成渊，jio lóng shng yn j shàn chéng dé ér shén míng zì dé shèng蛟龙生焉；积善成德，而神明自得，圣xn bèi yn gù bú j ku bù wú y zhì qin l bú心备焉。故不积跬步，无以至千里；不j xio liú wú y chéng jing hi qí jì y yuè bù néng积小流，无以成江海。骐骥一跃，不能Shí bù nú m shí jià gng zài bú sh qiè ér sh zh十步；驽马十驾，功在不舍。锲而舍之，xi mù bú zhé qiè ér bù sh jn shí k lòu yn wú朽木不折；锲而不舍，金石可镂。蚓无zho yá zh lì jn g zh qiáng shàng shí i t xià yn爪牙之利，筋骨之强，上食埃土，下饮huáng quán yòng xn y y xiè liù guì ér èr áo fi shé黄泉，用心一也。蟹六跪而二螯，非蛇shàn zh xué wú k jì tu zh yòng xn zào y鳝之穴无可寄托者，用心躁也。译文：有道德修养的人说：学习是不可以停止的。靛青是从蓝草里提取的，可是比蓝草的颜色更深；冰是水凝结而成的，却比水还要寒冷。木材直得可以符合拉直的墨线，用火烤把它弯曲成车轮，（那么）木材的弯度（就）合乎圆规的标准了，即使又被风吹日晒而干枯了，（木材）也不会再挺直，是因为经过加工，使它成为这样的。所以木材用墨线量过，再经辅具加工就能取直，刀剑等金属制品在磨刀石上磨过就能变得锋利，君子广泛地学习，而且每天检查反省自己，那么他就会聪明机智，而行为就不会有过错了。我曾经整天地思考，却不如片刻学习的收获大；我曾经提起脚后跟眺望，却不如登上高处看的广阔。登上高处招手，手臂并没有加长，但人们在远处也能看见；顺着风向呼喊，声音并没有增强，但听的人听得更清楚。借助车马的人，不是脚步快，却能到达千里之外；借助船舶楫桨的人，不一定善于游水，却能横渡长江黄河。君子的本性（同一般人）没有差别，只是善于借助外物罢了堆积土石成了高山，风雨就从这里兴起了；汇积水流成为深渊，蛟龙就从这儿产生了；积累善行养成高尚的品德，精神就能达到很高的境界，圣人的思想（也就）具备了。所以不积累一步半步的行程，就没有办法达到千里之远；不积累细小的流水，就没有办法汇成江河大海。千里马一跨跃，也不足十步远；劣马拉车走十天，（也能走得很远，）它的成功就在于不停地走。雕刻一样物品但最后放弃了它了，（那么）腐烂的木头也刻不断。（如果）不停地刻下去，（那么）金石也能雕刻成功。蚯蚓没有锋利的爪牙，强健的筋骨，却能向上吃到泥土，向下可以喝到泉水，这是由于它用心专一啊。蟹有六条腿和两个蟹钳，（但是）如果没有蛇、鳝的洞穴它就无处存身，这是因为它用心浮躁啊。