《道德经拼音版.doc》由会员分享,可在线阅读,更多相关《道德经拼音版.doc(37页珍藏版)》请在淘文阁 - 分享文档赚钱的网站上搜索。
1、精品文档,仅供学习与交流,如有侵权请联系网站删除老子 道德经第 一 章Do k do fi chng do道 可 道,非 常 道;mng k mng fi chng mng名 可 名,非 常 名 。w mng tin d zh sh无 名,天 地 之 始;yu mng wn w zh m有 名,万 物 之 母。g chng w y y gun q mio故 常 无,欲 以 观 其 妙;chng yu y y gun q jio常 有,欲 以 观 其 徼。c ling zh tong ch r y mng tng wi zh xun xun zh此 两 者,同 出 而 异 名,同 谓 之 玄,玄
2、 之yu xun zhng mio zh mn又 玄,众 妙 之 门。第 二 章tin xi ji zh mi zh wi mi s y天 下 皆 知 美 之 为 美,斯 恶 已。ji zh shn zh wi shn s b shn y皆 知 善 之 为 善,斯 不 善 已。g yu w xing shng nn y xing chng chng dun xing xng故 有 无 相 生 ,难 易 相 成 ,长 短 相 形,go xi xing qng yn shng xing h qin hu xing su高 下 相 倾,音 声 相 和,前 后 相 随。sh y shng rn ch
3、w wi zh sh xng b yn zh jio是 以 圣 人 处 无 为 之 事,行 不 言 之 教,wn w zu yn r b c shng r b yu wi r b万 物 作 焉 而 不 辞,生 而 不 有,为 而 不sh gng chng r f j 恃,功 成 而 弗 居。f wi f j sh y b q夫 唯 弗 居,是 以 不 去。第 三 章b shng xin sh mn b zhng不 尚 贤,使 民 不 争 ;b gu nn d zh hu sh mn b wi do不 贵 难 得 之 货,使 民 不 为 盗;b xin k y sh mn xn b lun不 见
4、 可 欲,使 民 心 不 乱。sh y shng rn zh zh x q xn sh q f ru q 是 以 圣 人 之 治,虚 其 心,实 其 腹,弱 其zh qing q g志,强 其 骨。chng sh mn w zh w y sh f zh zh b gn wi y常 使 民 无 知 无 欲,使 夫 智 者 不 敢 为 也。wi w wi z w b zh为 无 为,则 无 不 治。第 四 章do chng r yng zh hu b yng道 冲 ,而 用 之 或 不 盈。yun x s wn w zh zng渊 兮,似 万 物 之 宗 。cu q ru ji q fn h q
5、gung tng q chn挫 其 锐,解 其 纷,和 其 光 ,同 其 尘 。zhn x s ru cn湛 兮,似 若 存。w b zh shu zh z xing d zh xin吾 不 知 谁 之 子,象 帝 之 先。第 五 章tin d b rn y wn w wi ch gu天 地 不 仁,以 万 物 为 刍 狗;shng rn b rn y bi xng wi ch gu圣 人 不 仁,以 百 姓 为 刍 狗。tin d zh jin q yu tu yu h x r b q dng天 地 之 间,其 犹 橐 龠 乎?虚 而 不 屈,动r y ch而 愈 出。du yn sh qi
6、ng b r shu zhng多 言 数 穷 ,不 如 守 中 。第 六 章g shn b s sh wi xun pn谷 神 不 死,是 谓 玄 牝。xun pn zh mn sh wi tin d gn min min ru cn yng玄 牝 之 门,是 谓 天 地 根。绵 绵 若 存,用zh b qn之 不 勤。第 七 章tin chng d ji 天 长 地 久。tin d su y nng chng qi ji zh天 地 所 以 能 长 且 久 者,y q b z shng g nng chng shng以 其 不 自 生 ,故 能 长 生 。sh y shng rn hu q
7、shn r shn xin wi q shn r是 以 圣 人 后 其 身 而 身 先;外 其 身 而shn cn身 存。fi y q w s y g nng chng q s非 以 其 无 私 邪,故 能 成 其 私。第 八 章shng shn ru shu上 善 若 水。shu shn l wn w r b zhng水 善 利 万 物 而 不 争 ;ch zhng rn zh su w g j y do处 众 人 之 所 恶,故 几 于 道。j shn d xn shn yun y shn rn yn shn xn zhng居 善 地,心 善 渊,与 善 仁,言 善 信,政shn zh s
8、h shn nng dng shn sh善 治,事 善 能,动 善 时。f wi b zhng g w yu夫 唯 不 争 ,故 无 尤。第 九 章ch r yng zh b r q y持 而 盈 之,不 如 其 已;chui r ru zh b k chng bo揣 而 锐 之,不 可 长 保。jn y mn tng m zh nng shu金 玉 满 堂,莫 之 能 守 ;f gu r jio z y q ji富 贵 而 骄,自 遗 其 咎。gng su shn tu tin zh do功 遂 身 退,天 之 道。第 十 章zi yng p bo y nng w l h载 营 魄 抱 一,
9、能 无 离 乎?zhun q zh ru nng yng r h专 气 致 柔,能 婴 儿 乎d ch xun ln nng w c h涤 除 玄 览,能 无 疵 乎?i mn zh gu nng w zh h爱 民 治 国,能 无 知 乎?tin mn ki h nng w c h天 门 开 阖,能 无 雌 乎?mng bi s d nng w wi h明 白 四 达,能 无 为 乎?shng zh x zh shng r b yu wi r b sh zhng生 之 畜 之,生 而 不 有,为 而 不 恃,长r b zi sh wi xun d而 不 宰,是 谓 玄 德。第 十一 章sn
10、sh f gng y g dng q w yu ch zh yng三 十 辐,共 一 毂,当 其 无,有 车 之 用 。shn zh y wi q dng q w yu q zh yng埏 埴 以 为 器,当 其 无,有 器 之 用 。zo h yu y wi sh dng q w yu sh zh yng凿 户 牖 以 为 室,当 其 无,有 室 之 用 。g yu zh y wi l w zh y wi yng故 有 之 以 为 利,无 之 以 为 用 。第 十二 章w s lng rn m mng五 色 令 人 目 盲 ;w yn lng rn r lng五 音 令 人 耳 聋;w wi
11、 lng rn ku shung五 味 令 人 口 爽 ;ch chng tin li lng rn xn f kung驰 骋 畋 猎,令 人 心 发 狂 ;nn d zh hu lng rn xng fng难 得 之 货,令 人 行 妨。sh y shng rn wi f b wi m g q b q c是 以 圣 人 为 腹 不 为 目,故 去 彼 取 此。第 十三 章chng r ru jng gu d hun ru shn宠 辱 若 惊,贵 大 患 若 身 。h wi chng r ru jng何 谓 宠 辱 若 惊?chng wi xi d zh ru jng sh zh ru jn
12、g sh wi chng宠 为 下,得 之 若 惊,失 之 若 惊,是 谓 宠 r ru jng辱 若 惊。h wi gu d hun ru shn何 谓 贵 大 患 若 身 ?w su y yu d hun zh wi w yu shn j w w吾 所 以 有 大 患 者,为 吾 有 身,及 吾 无shn w yu h hun身,吾 有 何 患 !g gu y shn wi tin xi ru k j tin xi故 贵 以 身 为 天 下,若 可 寄 天 下;i y shn wi tin xi ru k tu tin xi爱 以 身 为 天 下,若 可 托 天 下。第 十四 章sh zh
13、 b jin mng yu y视 之 不 见,名 曰 夷;tng zh b wn mng yu x听 之 不 闻,名 曰 希;tun zh b d mng yu wi抟 之 不 得,名 曰 微。c sn zh b k zh ji g hn r wi y此 三 者 不 可 致 诘,故 混 而 为一。q shng b jio q xi b mi其 上 不 皦,其 下 不 昧。shng shng b k mng f gu y w w绳 绳 不 可 名,复 归 于 无 物。sh wi w zhung zh zhung w w zh xing sh wi hung是 谓 无 状 之 状 ,无 物 之 象
14、 ,是 谓 恍 h惚。yng zh b jin q shu su zh b jin q hu迎 之 不 见 其 首,随 之 不 见 其 后。zh g zh do y y jn zh yu执 古 之 道,以 御 今 之 有。nng zh g sh sh wi do j能 知 古 始,是 谓 道 纪。第 十五 章g zh shn wi do zh wi mio xun tng shn b k sh古 之 善 为 道 者,微 妙 玄 通,深 不 可 识。f wi b k sh g qing wi zh rng夫 唯 不 可 识,故 强 为 之 容:y x ru dng sh chun豫 兮 若 冬
15、涉 川 ;yu x ru wi s l犹 兮 若 畏 四 邻;yn x q ru rng俨 兮 其 若 容;hun x ru bng zh jing sh涣 兮 若 冰 之 将 释;dn x q ru p敦 兮 其 若 朴;kung x q ru g旷 兮 其 若 谷;hn x q ru zhu混 兮 其 若 浊 。sh nng zhu y jng zh x qng孰 能 浊 以 静 之 徐 清。sh nng n y ji dng zh x shng孰 能 安 以 久 动 之 徐 生 。bo c do zh b y yng保 此 道 者 不 欲 盈。f wi b yng g nng b r x
16、n chng夫 唯 不 盈,故 能 蔽 而 新 成 。第 十六 章zh x j shu jng d致 虚 极,守 静 笃。wn w bng zu w y gun q f万 物 并 作,吾 以 观 其 复。f w yn yn g f gu q gn夫 物 芸 芸,各 复 归 其 根。gu gn yu jng jng yu f mng归 根 曰 静,静 曰 复 命 。f mng yu chng zh chng yu mng复 命 曰 常 ,知 常 曰 明 。b zh chng wng zu xing不 知 常 ,妄 作 凶 。zh chng rng rng ni gng知 常 容,容 乃 公,gn
17、g ni qun qun ni tin公 乃 全,全 乃 天,tin ni do do ni ji m shn b di天 乃 道,道 乃 久,没 身 不 殆。第 十七 章ti shng b zh yu zh太 上 ,不 知 有 之;q c qn r y zh其 次,亲 而 誉 之;q c wi zh其 次,畏 之;q c w zh其 次,侮 之。xn b z yn yu b xn yn信 不 足 焉,有 不 信 焉。yu x q gu yn gng chng sh su bi xng ji wi悠 兮 其 贵 言,功 成 事 遂,百 姓 皆 谓: w z rn 自 然”。“我第 十八 章d
18、do fi yu rn y大 道 废,有 仁 义;zh hu ch yu d wi智 慧 出,有 大 伪;li qn b h yu xio c六 亲 不 和,有 孝 慈;gu ji hn lun yu zhng chn国 家 昏 乱,有 忠 臣 。第 十九 章ju shng q zh mn l bi bi绝 圣 弃 智,民 利 百 倍;ju rn q y mn f xio c绝 仁 弃 义,民 复 孝 慈;ju qio q l do zi w yu绝 巧 弃 利,盗 贼 无 有。c sn zh y wi wn b z g lng yu su sh此 三 者,以 为 文 不 足,故 令 有 所
19、属:jin s bo p sho s gu y ju xu w yu见 素 抱 朴,少 思 寡 欲,绝 学 无 忧。第 二十 章ju xu w yu绝 学 无 忧。wi zh y xing q j h唯 之 与 阿,相 去 几 何。shn zh y xing q ru h善 之 与 恶,相 去 若 何。rn zh su wi b k b wi人 之 所 畏,不 可 不 畏。hung x q wi yng zi荒 兮,其 未 央 哉。zhng rn x x r xing ti lo r chn dng ti众 人 熙 熙,如 享 太 牢,如 春 登 台。w d b x q wi zho r yn
20、g r zh wi hi我 独 泊 兮,其 未 兆,如 婴 儿 之 未 孩;li li x ru w su gu儡 儡 兮,若 无 所 归。zhng rn ji yu y r w d ru y w y rn zh众 人 皆 有 余,而 我 独 若 遗。我 愚 人 之xn y zi dn dn x心 也 哉,沌 沌 兮 !s rn zho zho w d hn hn俗 人 昭 昭,我 独 昏 昏。s rn ch ch w d mn mn俗 人 察 察,我 独 闷 闷。dn x q ru hi澹 兮 其 若 海;lio x ru w zh飂 兮 若 无 止。zhng rn ji yu y r w
21、d wn s b众 人 皆 有 以,而 我 独 顽 似 鄙。w d y y rn r gu sh m我 独 异 于 人,而 贵 食 母。 第 二十一 章kng d zh rng wi do sh cng孔 德 之 容,惟 道 是 从 。do zh wi w wi hung wi h道 之 为 物,惟 恍 惟 惚。h x hung x q zhng yu xing惚 兮 恍 兮,其 中 有 象 ;hung x h x q zhng yu w恍 兮 惚 兮,其 中 有 物。yo x mng x q zhng yu jng窈 兮 冥 兮,其 中有 精;q jng shn zhn q zhng yu
22、xn其 精 甚 真,其 中 有 信。z g j jn q mng b q y yu zhng f自 古 及 今,其 名 不 去,以 阅 众 甫。w h y zh zhng f zh rn zi y c吾 何 以 知 众 甫 之 然 哉。以 此。 第 二十二 章q z qun wng z zh w z yng b z xn sho z曲 则 全,枉 则 直,洼 则 盈,敝 则 新,少 则d du z hu得,多 则 惑。sh y shng rn bo y wi tin xi sh是 以 圣 人 抱 一 为 天 下 式。b z xin g mng不 自 见,故 明 ;b z sh g zhng不
23、自 是,故 彰 ;b z f g yu gng不 自 伐,故 有 功 ;b z jn g chng不 自 矜,故 长 。f wi b zhng g tin xi m nng y zh zhng夫 唯 不 争 ,故 天 下 莫 能 与 之 争 。g zh su wi q z qun zh q x yn zi古 之 所 谓 曲 则 全 者,岂 虚 言 哉。chng qun r gu zh诚 全 而 归 之。 第 二十三 章x yn z rn希 言 自 然。g pio fng b zhng zho zhu y b zhng r故 飘 风 不 终 朝,骤 雨 不 终 日。sh wi c zh tin
24、d tin d shng b nng ji r kung孰 为 此 者?天 地。天 地 尚 不 能 久,而 况 y rn h于 人 乎。g cng sh y do zh tong y do d zh tong y d故 从 事 于 道 者,同 于 道;德 者,同 于 德;sh zh tong y sh失 者,同 于 失。tong y do zh do y l d zh同 于 道 者,道 亦 乐 得 之;tong y d zh d y l d zh同 于 德 者,德 亦 乐 得 之;tong y sh zh sh y l sh zh同 于 失 者,失 亦 乐 失 之。xn b z yn yu b
25、 xn yn信 不 足 焉,有 不 信 焉。 第 二十四 章q zh b l ku zh b xng企 者 不 立;跨 者 不 行;z xin zh b mng z sh zh b zhng自 见 者 不 明 ;自 是 者 不 彰 ;z f zh w gng z jn zh b chng自 伐 者 无 功 ;自 矜 者 不 长 。q zi do y yu y sh zhu xng其 在 道 也,曰 余 食 赘 形。w hu w zh g yu do zh b ch物 或 恶 之,故 有 道 者 不 处。 第 二十五 章yu w hn chng xin tin d shng有 物 混 成 ,先
26、天 地 生 。j x lio x d l r b gi寂 兮 寥 兮,独 立 而 不 改,zhu xnr b di k y wi tin xi m周 行 而 不 殆,可 以 为 天 下 母。w b zh q mng z zh yu do qing wi zh mng yu吾 不 知 其 名,字 之 曰 道,强 为 之 名 曰d大。d yu sh sh yu yun yun yu fn大 曰 逝,逝 曰 远,远 曰 反。g do d tin d d d rn y d故 道 大,天 大,地 大,人 亦 大。y zhng yu s d r rn j q y yn域 中 有 四 大,而 人 居 其 一
27、 焉。rn f d d f tin tin f do do f z rn人 法 地,地 法 天,天 法 道,道 法 自 然。 第 二十六 章zhng wi qng gn jng wi zo j n重 为 轻 根,静 为 躁 君。sh y j n z zhng r xng b l z zhng是 以 君 子 终 日 行 不 离 辎 重 。su yu rng gun yn ch cho rn虽 有 荣 观,燕 处 超 然。ni h wn shng zh zh r y shn qng tin xi奈 何 万 乘 之 主,而 以 身 轻 天 下?qng z sh gn zo z sh j n轻 则 失
28、 根,躁 则 失 君。 第 二十七 章shn xng w zh j shn yn w xi zh shn sh b yng善 行 无 辙 迹,善 言 无 瑕 谪,善 数 不 用chu c shn b w gun jin r b k ki shn ji w筹 策;善 闭 无 关 楗 而 不 可 开,善 结 无shng yu r b k ji 绳 约 而 不 可 解。sh y shng rn chng shn ji rn g w q rn是 以 圣 人 常 善 救 人,故 无 弃 人;chng shn ji w g w q w sh wi x mng常 善 救 物,故 无 弃 物,是 谓 袭 明
29、。g shn rn zh b shn rn zh sh故 善 人 者,不 善 人 之 师;b shn rn zh shn rn zh z不 善 人 者,善 人 之 资。b gu q sh b i q z不 贵 其 师,不 爱 其 资,su zh d m sh wi yo mio虽 智 大 迷,是 谓 要 妙 。 第 二十八 章zh q xing shu q c wi tin xi x知 其 雄 ,守 其 雌, 为 天 下 溪。wi tin xi x chng d b l f gu y yng r为 天 下 溪,常 德 不 离,复 归 于 婴 儿。zh q bi shu q hi wi tin
30、xi sh知 其 白,守 其 黑,为 天 下 式。wi tin xi sh chng d b t f gu y w j为 天 下 式,常 德 不 忒,复 归 于 无 极。zh q rng shu q r wi tin xi g知 其 荣,守 其 辱,为 天 下 谷。wi tin xi g chng d ni z f gu y p为 天 下 谷,常 德 乃 足,复 归 于 朴。p sn z wi q shng rn yng zh z wi gun zhng朴 散 则 为 器,圣 人 用 之,则 为 官 长 ,g d zhb g故 大 智 不 割。 第 二十九 章jing y q tin xi r
31、 wi zh w jin q b d y将 欲 取 天 下 而 为 之,吾 见 其 不 得 已。tin xi shn q b k wi y b k zh y天 下 神 器,不 可 为 也,不 可 执 也。wi zh bi zh zh zh sh zh为 者 败 之,执 者 失 之。g w hu xng hu su hu x hu chu故 物 或 行 或 随;或 嘘 或 吹;hu qing hu li hu zi hu hu或 强 或 羸;或 载 或 隳。sh y shng rn q shn q sh q ti是 以 圣 人 去 甚,去 奢,去 泰。第 三十 章y do zu rn zh zh
32、 b y bng qing tin xi q sh以 道 佐 人 主 者,不 以 兵 强 天 下,其 事ho hun好 还 。sh zh su ch jng j shng yn d j n zh hu b yu师 之 所 处,荆 棘 生 焉;大 军 之 后,必 有xing nin凶 年。shn zh gu r y b gn y q qing善 者 果 而 已,不 敢 以 取 强 。gu r w jn gu r w f gu r w jio果 而 勿 矜,果 而 勿 伐,果 而 勿 骄。gu r b d y gu r w qing果 而 不 得 已,果 而 勿 强 。w zhung z lo s
33、h wi b do b do zo y物 壮 则 老,是 谓 不 道,不 道 早 已。 第 三十一 章f bng zh b xing zh q夫 兵 者,不 祥 之 器,w hu w zh g yu do zh b ch物 或 恶 之,故 有 道 者 不 处。j n z j z gu zu yng bng z gu yu君 子 居 则 贵 左,用 兵 则 贵 右。bng zh b xing zh q fi j n z zh q兵 者 不 祥 之 器,非 君 子 之 器,b d y r yng zh tin dn wi shng不 得 已 而 用 之,恬 淡 为 上 。shng r b mi r
34、 mi zh zh sh l sh rn胜 而 不 美,而 美 之 者,是 乐 杀 人。f l sh rn zh z b k d zh y tin xi y夫 乐 杀 人 者,则 不 可 得 志 于 天 下 矣。j sh shng zu xing sh shng yu吉 事 尚 左,凶 事 尚 右。pin jing j n j zu shng jing j n j yu yn y sng l偏 将 军 居 左,上 将 军 居 右,言 以 丧 礼ch zh处 之。sh rn zh zhng y bi i q zh zhn shng y sng l杀 人 之 众 ,以 悲 哀 泣 之;战 胜 ,以
35、 丧 礼ch zh处 之。 第 三十二 章do chng w mng道 常 无 名 。p su xio tin xi m nng chn y朴虽 小,天 下 莫 能 臣 也。hu wng ru nng shu zh wn w jing z bn侯 王 若 能 守 之,万 物 将 自 宾。tin d xing h y jing gn l mn m zh lng r z天 地 相 合,以 降 甘 露,民 莫 之 令 而 自j n均。sh zh yu mng mng y j yu f y jing zh zh zh始 制 有 名,名 亦 既 有,夫 亦 将 知 止,知zh k y b di止 可 以 不 殆。p do zh zi tin xi yu chun g zh y jing hi譬 道 之 在 天 下,犹 川 谷 之 于 江 海。 第 三十三 章zh rn zh zh z zh zh mng知 人 者 智,自 知 者 明 。shng rn zh yu l z shng zh qing胜 人 者 有 力,自 胜 者 强 。z
限制150内